JAŃCIO WODNIK I INNE NOWELE – Jan Jakub Wolski

Jan Jakub Kolski urodził się w roku 1956 we Wrocławiu. Jest nie tylko pisarzem, ale również reżyserem i scenarzystą, operatorem i producentem a także autorem filmów dokumentalnych, fabularnych, sztuk teatralnych a także piosenek. Jego praca z filmem rozpoczęła się w latach 1976–1981, gdy pracował w Ośrodku  TVP Wrocław, zaczynając jako pomocnik operatora, a kończąc jako główny reżyser. Studiował na Wydziale Operatorskim PWSFTviT w Łodzi. Jako reżyser lub operator zrealizował ponad 20 filmów krótkometrażowych.

Wydawnictwo Latarnia rok 2016

stron 335

Jańcio Wodnik i inne nowele to tak jak wskazuje tytuł, zbiór nowel, których fabuły umiejscowione zostały głownie na terenach powojennej polskiej wsi.

Nie będę streszczała wszystkich nowel z tej książki a jest ich w niej dokładnie sześć, ponieważ mój wpis na blogu byłby długi i nudny z pewnością. Wiem, że kilku moich znajomych blogerek również tę książkę otrzymało na naszym ostatnim spotkaniu w Sopocie jako prezent od Wydawnictwa.

Cóż mogę powiedzieć o tej książce?

Z pewnością nie jest ona dobrą lekturą dla osób, które w danej chwili są w tak zwanej „czarnej dziurze psychiki”, czyli potocznie mówiąc mają chandrę, zły nastrój lub po prostu gorsze dni.

Książka niby ciekawa z swojej prostocie, ale bardzo depresyjna. Ukazana w niej wiejska społeczność polskiej powojennej wsi to obraz nędzy, rozpaczy, złośliwości i samotności. Fabuły tych nowel są tak mroczne, że momentami miałam ochotę odłożyć lekturę na długi czas „przeczekania”. Mają specyficzne formy ballad, w których łączy się magia z nadrealizmem. To książka z pewnością dla osób z wielką wyobraźnią, chociaż ta wyobraźnia nie zawsze jest pozytywnie odebrana. Ciekawie ukazane zjawiska pogodowe oraz obrazy terenów wiejskich czy leśnych są tak mocno wplecione w fabuły, że nie trudno sobie wyobrazić tych „pól okrytych płaszczem mgły” lub nie usłyszeć tego „deszczu uderzającego o dach chałupy”. Natura jest opisywana, jako piękna i groźna jednocześnie, nieprzewidywalna, ukazana z osobliwą czułością i swego rodzaju zachwytem.

Niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego jak funkcjonowało społeczeństwo wsi w tamtych latach; tak trudnych dla każdego. Ale myślę, że bez porównania niż gdziekolwiek indziej widoczny był tam ten nienawistny rasizm, zawiść, zazdrość czy zwykła nienawiść do drugiego człowieka. Surowe i ostre realia życia chłopskiego funkcjonujące na przesądach, żyjące według własnych praw i nie tolerujące odmienności. Chociaż i solidarność ludzka nie była im obca. Może była ona spowodowana strachem, może lojalnością do sąsiada, a może miała zupełnie inne pobudki. Z pewnością było to społeczeństwo, które żyło z dnia na dzień walcząc o byt, często poświęcając temu wartości prawdziwego człowieczeństwa.

Nie jestem pewna czy sięgnę kiedykolwiek po którąś z innych książek tego autora, bo to z pewnością nie moje klimaty czytelnicze. Mroczność, jaka towarzyszyła mi w czasie czytania długo nękała mnie po nocach. Chociaż autor może być z tego dumny, że coś, co przekazał w swojej książce tak bardzo zadziałało na wyobraźnie czytelnika, że trudno mu było się z tego otrząsnąć.

Ewidentnie nie jest to książka dla mnie, ale polecam ją osobom, które lubią tego typu literaturę. Być może, to nie był korzystny czas dla mnie na czytanie tej książki, nie ukrywam, że zabierałam się za czytanie kilkakrotnie i… coś nie pozwalało mi dobrnąć do końca. Aż do teraz. Jeżeli ktoś lubi powieści psychologiczne, czy właśnie takie, w których magia przeplata się z nadrealizmem, to z pewnością jest to książka dla niego. Z pewnością nie jest to książka lekka, łatwa i przyjemna, ale i takie książki warto czasami przeczytać.

Powieść trafiła w moje ręce dzięki hojności sponsorów i wymianie książkowej na czwartym spotkaniu miłośników książek w Sopocie: „A może nad morze z książką”.

Dziękuję wydawnictwu Latarnia za możliwość przeczytania tej powieści i zachęcam do niej tych, którzy lubią taki gatunek.



Ale…, aby jednak zachęcić tych, których nie zachęciłam do książki, bo być może są takimi czytelnikami jak ja, podrzucę jeszcze zapowiedź filmu Jańcio Wodnik w obsadzie wręcz gwiazdorskiej.