PRZERWA NA ŻYCIE – Stanisława Fleszarowa-Muskat

O Stanisławie Fleszarowej-Muskat, naszej polskiej pisarce, która zdobyła sławę nie tylko na Wybrzeżu, pisałam już w jednym z moich wcześniejszych wpisów, dzieląc się spostrzeżeniami po przeczytanej książce Pod jednym dachem, pod jednym niebem.

Nie będę więc powtarzała się, a kto ma ochotę przeczytać odrobinę z biografii tej pisarki niech zajrzy do wpisu wcześniejszego.

Wydawnictwo Morskie rok 1991

stron 332

Przerwa na życie to druga, z trzech książek, opisujących historię losów pewnej dziewczyny. Niestety nie udało mi się zdobyć pierwszej części „Pozwólcie nam krzyczeć”, więc jeżeli ktoś z moich czytelników ma ją w swoim posiadaniu, a zechciałby mi wypożyczyć to byłabym wdzięczna.

Książka przedstawia historię dalszych losów Magdaleny i Piotra, którzy poznali się na robotach w Niemczech, i którym udało się przeżyć okrutny czas II wojny światowej.

Magdalena, dziewczyna wywodząca się z warszawskiej inteligencji wyjeżdża ze swoim ojcem do Trójmiasta. Spacerując po Gdyni spotyka Piotra – mężczyznę, o którym myślała, że zginął podczas działań wojennych. Przebywając razem w niemieckim miasteczku, do którego oboje zostali wysłani na roboty, zakochała się w nim, a uczucie jakim go obdarzyła, przetrwało wszelkie trudy gestapowskich przesłuchań, wojennego czasu i powojennego powrotu do „normalności”. Miłość, jaką darzy Piotra powoduje, że decydując się na bardzo desperacki i ryzykowny krok, postanawia nie wracać z ojcem do Warszawy, tylko zostać w Trójmieście, gdzie odnalazła swojego wojennego kochanka. Trudny wybór jakiego dokonuje decydując się na rezygnację z wygodnego życia w domu inteligencji polskiej do jakiej należą jej rodzice i babka, zamieniając je w skromne życie z działaczem polskiej partii, walczącym między innymi z życiem innym niż robotnicze ubóstwo zamienia jej byt w smutną rzeczywistość.

Niestety życie jakie prowadzi Piotr – idealista, syn szewca, mężczyzna wierny swoim młodzieńczym ideałom równości i sprawiedliwości, który żarliwie służy nowej władzy, nie jest dla Magdaleny tym, o czym marzyła. Dziewczyna nie potrafi zrezygnować z nawyków swojego wychowania i nowa władza w Polsce jest dla niej trudna do zaakceptowania.

Nowe życie Magdaleny komplikuje się coraz bardziej, kiedy niespodziewanie w Zakopanym, gdzie wyjeżdża razem z babcią na wypoczynek (bez męża aktywisty, dla którego praca jest ponad wszystko) spotyka Francuza – Gaston’a, który również przebywał w tej samej miejscowości na robotach co ona i Piotr. Wtedy, w tamtym okropnym dla wszystkich czasie wszyscy troje bardzo się przyjaźnili.

Bohaterka książki, próbuje odnaleźć się w ruinach Gdańska, kierując sobie drogę miłością do Piotra, którego poznała w czasie wojny, a którego odnalazła zupełnie przypadkowo, a ruinami Warszawy i miłością rodziców.

Do tego, dziewczyna staje przed trudnym wyborem i musi wybrać między swoją miłością do Piotra, a miłością Gaston’a. Ale tego, czy wielka miłość Magdaleny i Piotra, która narodziła się w trudnych latach wojny, przetrwa skomplikowane czasy nowej rzeczywistości nie napiszę, jak ktoś ciekawy niech sam przeczyta.

„Przerwa na życie” to książka ukazująca dylematy polskiego społeczeństwa po zakończeniu II wojny światowej. Trudne decyzje podejmowane w imieniu polskości, patriotyzmu i wzajemnych relacji międzyludzkich takich jak przyjaźń, miłość, czy więzy rodzinne. Życie, które należy odbudować tak samo jak zniszczone działaniami wojennymi miasta.

To doskonała lekcja historii dla tych, których nie było w tamtych czasach na świecie. Autorka, w bardzo obrazujący sposób opisuje Gdańsk i Warszawę, a właściwie to, co po tych miastach zostało. Wprowadza też czytelnika w rzeczywistość, jaka zaczęła rządzić Polską w latach powojennych.

Powieść tę, napisaną prostym, a zarazem bardzo ciekawym językiem czyta się łatwo i szybko. Kolejne losy bohaterów przyciągają jak magnes, a zmagania z uczuciami smutku, zagubienia, strachu, miłości, zazdrości czy nienawiści splatające się ze sobą tworząc bardzo wzruszającą historię.

Polecam tę książkę, zwłaszcza młodym osobom, dla których tamta rzeczywistość jest trudna do zrozumienia. To lektura dla tych, którzy chcieliby się zapoznać z tym, jak żyli, co czuli, a czego bali się Polacy, którzy przeżyli koszmar wojny, a nie potrafili odnaleźć się po jej zakończeniu.